Maraş merkezli depremin ardından bölgeye giderek çalışmalara katılan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Antakya’da karbon fiber yöntemiyle güçlendirilen ve üç depremde yıkılmayan binada incelemelerde bulundu. İmamoğlu şunları söyledi: Kentsel dönüşüm açısından boşa giden 25 yıl. Bu hızla devam etse bile ancak 100 yılda tamamlanabilir. Bu nedenle İstanbul’da olası bir depremde yıkılması kesin olan binalarda insanlarımızı kaybetmemek için acilen karbon fiber koruma sistemine geçiyoruz.”
Karar’a konuşan İmamoğlu, İstanbul’da dönüştürülemediği için depreme dayanıklı olduğu belirlenen binaların güçlendirilmesi için yeni projesini açıkladı.
İmamoğlu, Antakya Sümerler Mahallesi Belediye Kooperatif Evleri’nde karbon fiber işlemiyle güçlendirildiği için üst üste 3 kez yaşanan şiddetli sarsıntıya rağmen ayakta kalan binada incelemelerde bulundu. Çevresindeki benzer binalar yıkılırken ayakta kalan binanın ‘sırrı’, 13 yıl önce ‘karbon fiber polimer’ ile yapılan güçlendirme çalışmasında. İmamoğlu, bu konudaki çalışmaları hızlandırarak, İstanbul’da kentsel dönüşüm gerçekleştirilemediği için rastgele bir depremde enkaza dönüşme riski taşıyan binalarda bu güçlendirmenin bir an önce yapılması için düğmeye bastı. Halen birçok binada uygulanan işlemin yaygınlaşması için yeni bir model geliştireceklerini belirten İmamoğlu, şöyle konuştu:
“Kaybedilen 25 yıl için kalbimiz kırıldı. Daha uzun süre beklemek, ölümü davet etmek demektir. Bu nedenle en kısa sürede karbon fiber sistemini İstanbulluların hizmetine sunacağız. Bunun için karbon fiber ile güçlendirilecek binaların maliyetine vatandaşa taban vereceğiz. Belediye olarak güçlendirme bedelini biz ödeyeceğiz, İstanbullular da 3 yıla yayılmış taksitlerle geri ödeyecek. Bu sayede kırılgan yapıların en azından ayakta kalmasını ve ölüm riskinin azalmasını sağlayacağız.”
Ayrıca şu anda yetersiz olan karbon elyaf üretim ve uygulama kapasitesinin ilk etapta 5 katına çıkarılacağını belirten İmamoğlu, “Zaman kaybetmeden tüm riskli binaları depreme dayanıklı hale getireceğiz. Bir yandan da kentsel dönüşüm projelerimizi hayata geçireceğiz” dedi.
İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, yeni projenin hafta sonu İstanbullulara duyurulacağını sözlerine ekledi.
YOK OLMAYAN BİNANIN ‘SIRRI’
Antakya Sümerler Mahallesi’nde 1975 yılında temeli atılan Belediye Kooperatif Evleri’nde yer alan A3 Blok depremde tamamen yıkılmış, A1 Blok ise ağır hasar görmüştür. A2 Blok ise Kahramanmaraş, Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 7.7 ve 7.6, Hatay Defne merkezde 6.4 büyüklüğündeki depremlerden sağ kurtuldu. A2 Blok’un ‘sırrı’, bina sakinlerinin anlatımıyla kamuoyuyla paylaşıldı. Ekim 2008-Mart 2009 tarihleri arasında yıkılmaz bloğun duvarlarında ‘lifli karbon polimer’ kullanılarak güçlendirildiği öğrenildi.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, yıkılmayan blokta incelemelerde bulundu. İmamoğlu, Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Erkan Töre tarafından bilgi verildi. Hasarsız A2 Blok’un ODTÜ ve İTÜ tarafından, ağır hasarlı A1 Blok’un ise yerel bir mühendislik firması tarafından güçlendirildiğini belirten Dr. Töre, “Türkiye’de geliştirilen ve yönetmelikte yer alan duvar güçlendirme prosedürü ile duvarları karbon fiber polimer ile doldurun. Böylece taşıyıcı sistemin davranışını etkilemiş oluyoruz. Perde beton gibi bir dönüşüm elde edilir. İçeriyi incelediğimizde güçlendirme çalışmalarının gerçekten çalıştığını gördük. Yapının donatısız bölümleri ağır hasar görmüştür. Ancak günün sonunda 2 binada oturan vatandaşlar kendi imkanlarıyla evlerden ayrıldı.
KARBON FİBER PROSEDÜRÜ NEDİR?
Metallere kıyasla karbon fiber çok daha dayanıklı, yüksek dirençli ve hafif bir malzemedir. Yüzde 95’ten fazla karbon atomu içeren, insan saçından daha ince lifler haline getirildi. Uygulanacak malzeme 3000, 6000, 12000, 24000 gibi çeşitli filamentlerden oluşan iplikler halinde üretilir. Akabinde bu iplikler 1 mm’den ince kumaşlar halinde dokunur. Karbon fiberin yapısı çelikten 5 kat daha hafif olmasına rağmen gerilmeye karşı çelikten daha güçlü olduğu bilinmektedir. İplik yumuşaklığında lifler, epoksi reçine ile kolon, kiriş gibi uygulama yüzeylerine kolayca istenilen hale getirilerek yapıştırılır. Bu yolun uygulandığı depreme dayanıklı olmayan binaların ayakta kaldığı ve ölümle sonuçlanan olayların önüne geçildiği belirtiliyor. (KAYNAK)
